Gazneli Mahmut Kimdir?

Gazneli Mahmud

Gazneli Mahmud

18141 Total Views 11 Views Today
Asistan Asked on 25 Ocak 2020 in Eğitim,   Kültür,   Tarih.
Add Comment
1 Answer(s)

Gazneli Mahmut Kimdir?

O Gazne devletini Altın çağa çıkarandır…

 

Gazneliler Devletnin yıldızı Sebüktegin’den itibaren parlamaya başlamıştı.

Onun oğlu Mahmud zamanında ise Gazneliler Devleti en

parlak devrini yaşamıştı. Öte taraftan Türk-lslam hükümdarları

içinde ilk defa «sultan» unvanını Mahmud’un kullandı.

 

Sultan Mahmud’un Babası Sebüktegin  Karluk Türkleri’nden bir kabiledendir.

Dedesi   Cuk Kara Beckem   bu bölgede bir kabilenin reisi idi. Dedesi  filin kemiklerin elleri iile kıracak kadar kuvvetliydi nam salmıştı.

 

Sebüktegin’in en büyük oğlu olan Mahmud 2 Kasım 971 tarihinde doğmuştur. Mahmud’un annesi Zabulistan bölgesinden

asil bir adamın kızı idi.

Sultan Mahmut

Sultan Mahmut

Babası Sebüktekin çok aydın bir adamdı çocuklarının eğitimi ile yakından ilgilendi,

Çocuklarına  bir Pend-name öğüt kitabı yazdı.

 

Sultan Mahmud babası ile birlikte Hindistan seferlerinde bulundu. Cesareti ve gözü pekliği ile göz dolduran Sultan Mahmudla babasının arasını açtılar. Kısa bir süre Gazne kalesinde hapis yatan Sultan Mahmudla Babasının arası düzeldi  ve serbest kaldı.

 

Sultan Mahmud Müslüman bir şehzadenin  öğrenmesi gerekli dini bilgilere hakimdi…

O Kur’an’ı ezbere bilmekte idi. Ayrıca şeriat ve İslami gelenekleride çok iyi bilmekteydi…

 

Sebüktekin kızkardeşlerinden birinin ve bazı yakın

akrabalarının ölümüne çok üzülmüş ve kendisi de hastalanmıştı.

Belh sınırındaki Madru Muy köyünde son nefesini verdi (Ağustos 997).

 

Sebüktekinin ölümü üzerine  küçük kardeşi İsmail Belhe gelip kendi hükümdarlığını ilan etti.

Bu sırada Nişabur’da bulunan   Mahmud,

zayıf yaratılışlı kardeşi İsmail’in hükümdarlığını tanımadı.

o babasının ölümü dolayısiyle matem merasimini yerine getirdikten

sonra bir elçisini İsmail’e göndererek, kendisinin yaşça

daha büyük olduğunu ve bu hukukunun tanınması icap ettiğini

bildirdi. İsmail kabul etmedi.  Mahmud diğer kardeşi ve amcasını da yanına alarak ismail üzerine yürüdü ve onu zapt etti. Ve Gaznenin yeni hakimi oldu.

 

Horosanı sammanilerin elinden aldıktan sonra Abbasi Halifesine bir elçi göndererek kendisini Halife olarak tanıdığını ifade etti.  

Halife kendisine   «Veli Emir el-Mü’minin»ile «Yemin el-Devle ve Emin el-Mille» lakaplarını verdi.  

  (Kasım 999 ) Halife ayrıca ona hil’at, tac ve bayrak ile bir ile hakim olduğu ülkelerin fermanını gönderdi.

Gazneliler Devleti içinde Halife el-Kadir adına hutbe okundu.

 

 

İslam dinini yaymak için Sebüktegin ile Hindistan’a

başlayan akınlar Sultan Mahmud zamanında da devam etti.

Bu akınlar Gazneli Devleti için bir gelenek halini almıştı.

Sultan  Mahmud Hindistan’daki başarıları sebebiyle «Kafirlerin.

Çekici» olarak şöhet kazandı. Onun devrinde Gazneli

Devleti sınırları  doğuda Kuzey Hindistan’dan batıda Azerbaycan

kudutlanna kadar uzanıyordu.

 

Sultan Mahmud onyedi Hind seferi sonunda devleti çok zengin hale getirdi.

Gazne

Gazne Sultan Mahmud dönemi

Ayrıca  seferleriyle Hindistan bölgesinde uzun yıllar sürecek olan Türk hakimiyetinin

temelini atmıştı. Bu bölgelerde İslam dininin

yayılmasına ve  kendisinden  9 1 7 yıl sonra 1 947’de bağımsız

Pakistan İslam devletinin kurulmasında  birinci derecede

etken olmuştur.

 

Sultan Mahmud ölmedenönce  Anadolu ve Mısır’ı da zaptetmeyi tasarlamıştı.

 

Sultan Mahmud’dan sonra oğlu Mes’ud’un devrinde

(1090 – 1040) Selçuklular ortaya çıktılar. Gazneliler ile Selçuklular

arasındaki Dandanakan   savaşı ( 1040)  her iki devletinde kaderini etkilemişti

Selçuklular bu savaştan sonra sür’atle zirveye çıkarken Gazneliler’in yıldızı sönüyordu.

Bundan sonra Selçuklular Horasan ve Harezm bölgeletine hakim oldular.

Gazneliler ise Sebüktegin ve Mahmud devrinde atılan

sağlam temeller sebebiyle varlıklarnıı devam ettirdiler.

 

Sultan Mahmud   öldüğünde Gazneliler devrin

en geniş ve en muntazam devlet yapısına sahipti. Ona

bu başarıyı sağlayan askeri teşkilatı ve teşkilatın  iyi idare edilmesiydi.

Sultan Hiındistan’daki putperestlere olduğu kadar İslim ülkelerinde dini yönden kargaşa

çıkaran Rafızi ve Batıni gruplara karşı da mücadele etmiştir.

 

Sultan Mahmud Türk-İslam

dünyasının yönetim ve askerlik alanında yetiştirdiği ender şahsiyetlerden birisi idi.

 

Gazneli Mahmud çok adil bir Sultandı.

Nizamül Mülk; Sultan Mahmudun oğlu Mesudu bir tüçcarın  şikayeti üzerine,   oğluna  derhal tüçcarın haklarını iade etmsini emrederek adil olduğunu herkese göstermişti diye bahseder.

 

Sultan Mamud edebiyatı çok severdi sanatcıya hürmet ederdi. Sarayında 400 kadar şaiiri ağırladığı söylenir.

 

Sultan Mahmud ilim ve marifet sahibiydi, muhtelif ilim

dallarında onun adına eserler yazılmıştı . Çeşitli ülkelerden bilginler onun sarayına gelir,

o da onlara ikram ve bağışlarda bulunur, saygı gösterirdi.

Sultan Mahmud aynı zamanda ortaçağlardaki

en büyük ilmi simalarından biri olan Türk asıllı Ebu Reyhan

el-Biruni’yi de Harezm’i işgal ettiği zaman ( 1 0 1 7 ) , Gazne’ye getirmişti.

Sultan Mahmud

Sultan Mahmud hindu putlarını kırıyor.

Sultan Mahmud kendi devrinde bir kültür merkezi haline

gelen Gazne’de mimarlık sanatı bakımından da faaliyette bulunmuş.

medreseler ve kütüphaneler kurmuş, saraylar ve camiler yaptırmıştır.

Mahmud halkın yararına da çarşı, köprü, su yolu ve kemerleri yaptırmıştır.

 

Sultan Mahmudun ölümünden sonra Gazneli devleti kısa zamanda yıkılmış sahip olduğu güçler ve bir çok bilgi birikimi Selçuklu devletinin temelini oluşturmuştur.

 

Sultan Mahmudun hayatı hep savaşlarla geçmiş hep üstün başarılar elde etmiştir.

Hem  iyi bir devlet adamı hemde üstün bir Kumandan olmuştur.

İslamiyetin yayılmasında çok önemli işler yapmıştır.

Kendisi adaletli tavırlarıyla ün salmış örnek bir müslüman olmuştur.

Sultan Mahmud geniş bir imparatorluk kurdu, sınırları içine barış ve refah getirdi,

kültürel ilerlemesine yardımcı oldu ve İslam’ın ihtişamını tüm  dünyaya gösterdi.

Gazne, İslam’ın gücünün   eğitim  ve güzel sanatlar da dahil olmak üzere kültürdeki ilerlemesinin merkezi oldu.

17588 Total Views 14 Views Today
Uzman Answered on 25 Ocak 2020.
Add Comment
  • Türkiyede son aktif 100 Deprem

    • No Earthquakes
  • Your Answer

    By posting your answer, you agree to the privacy policy and terms of service.