Büyük İskender Kimdir?

Makedonyalı Büyük iskender’ in 12 yıl 8 ay kadar kısa sürede günümüz siyasi

coğrafyasında 18 devleti bütünüyle  veya kısmen hakimiyeti altına almıştır.

Bu devletler;

Yunanistan, Arnavutluk, Bulgaristan, Makedonya, Tükiye, Suriye, Lübnan, israi l, Ürdün, Mısır,

lrak, iran, Afganistan, Pakistan, Türkmenistan, Özbeki stan, Tacikistan, Kırgızistan.

Büyük İskender

MÖ 356’da doğdu Babası Makedonya kralı Philip II, annesi Epirus Myrtal kralı kızı Alexandra idi.

İskender  Feth ettikleri bölgede yeni şehirler kurarak Bu bölgedeki kültürü yok olmuş uluslara Yunan egemenligini, kültürünü ve egitim sistemini kabul ettirerek Helenizm’i başlatmıştır.

İskender’in ilk akıl hocası, Spartalı eğitimine sıkı ve bağlı olan annesi Leonid’in bir akrabasıydı. İskender  13 yaşına geldiğinde filozof Aristoteles öğretmeni oldu . Genç İskendere ahlakı, retorik, politika, fizik, metafizik, tıp, coğrafya,ve devlet yönetimi  sanatını öğretti.

Öğrenci, Homer’ın İlyada’yı Aristoteles’in kendisine yorumladığı dersleri çok sevdi. İskender trajediler, müzik ve lirik şiirden hoşlanırdı.

Babası Philip ‘den askeri eğitim aldı.  İskender, babasıyla birlikte, babasının onun emrine verdiği  süvarilerle    Heronei’deki (M.Ö. 338) Thebans ve Atinalılara karşı savaştı. On sekiz yaşındaki İskender göreviyle mükemmel bir şekilde başardı.

Daha sonra babası onu savaşta ölen Atinalıların küllerini transfer ederken Atina’ya büyükelçi olarak gönderdi. İskender ilk kez Atina’yı ziyaret etti.

Büyük İskender

Askeri zaferler hem ona  hem de babasına büyük saygı kazandırdı.  Ama ailesinde her şey çok düzgün gitmedi, İskender ebeveynlerinin ayrılması konusunda derin endişeliydi. Philip başka bir kadına aşık oldu ve onu aynı evde yaşamaya getirdi;  İskender’in annesinin vatanına, Epirüs’e dönmekten başka seçeneği yoktu.

İskender 46 yaşındayken babası öldürüldüğünde sadece 20 yaşındaydı. Ölümünden kısa bir süre önce Philip, tüm Yunan şehir devletlerini birleştirerek tüm Yunanistan’ı fethetti ve İran’ı fethetmek için askeri hazırlıkları başlatmıştı.

Genç Kral, babasının ölümünü öğrenen muhalifler  bir ayaklanma yapmak için hazırlandıklarından ve  Yunan şehirlerinin Makedon yönetimini devirme fırsatı olarak gördüğünden , devlet içinde barış ve güvenliği sağlamak için hızlı bir şekilde karar vermek zorunda kaldı.

İskender  bir dakika tereddüt etmedi, her yöne yıldırım hızında hareket etmeye başladı. İsyancı Thebes’i yenerek Yunanistan’ın teslim edilmesinden sonra devlet içinde de huzuru  sağladı. Makedonya’nın kuzey sınır sorununu  bitirdi, İskender Perslere karşı bir sefer hazırlığı yapmaya başladı.

Büyük İskender

MÖ 334 baharında Asya’da bir sefer için hazırlıklar başladı. İskender’in ordusu 32.000 piyade ve 5.000 atlıdan oluşuyordu.

 Ordu sadece Makedonlardan ibaret değildi, Küçük Asya’da Teseliler, Peonyalılar, Trakyalılar, İliryalılar, Giritliler ve Yunanlılar vardı. 

Ve tüm bu devasa mekanizma genç İskender tarafından kontrol edilir, o, baş komutan olarak, eski zamanların en büyük askeri sonucuna yol açan akıllıca taktikler kullanarak savaşı yönetir.
İskender ‘in ilk asistanı General Parmenionas, oğlu Filota  ve arkadaşı Crater idi, aynı zamanda sadık muhafızlar ve sadık danışmanlarla çevriliydi.
İlk İran direnişini Granike Nehri kıyısında karşıladı. İskender’in kişisel olarak kontrol ettiği savaşta, öldürülme tehlikesi olmasına rağmen, İskender’in ordusu Perslere karşı ilk zaferi kazandı.

Asya’ya giden yol artık açılmıştır.MÖ 333 baharında İskender Frigyanın başkenti Gordian şehrine geldi, burada antik tapınakta efsaneye göre Asya’nın kaderinin bağlı olduğu ünlü bir düğüm vardı. Düğümü çözenler tüm Asya’ya hükmedecek deniyordu. İskender bu sorunun çözümü hakkında uzun süre düşünmedi ve birinin kılıcını attığında düğüm kesildi. Böylece kılıçla Asya’yı fethedeceğini gösterdi. Tapınağın rahipleri coşkuyla  : “Dünyayı fethedecek olan kişi  o!” haykırdılar ve onu kutladılar.

Toros Dağları’nı  geçerken İskender  soğuk suya düştü, çok hastalandı, kişisel doktoru Philip onu kurtardı. Aynı yılın sonbaharında Büyük İskender’in ordusu Küçük Asya’yı fethetti.

Pers ordusuyla ikinci savaş Kilikya’da (MÖ 333) Isso  şehri yakınlarında gerçekleşti. Makedon ordusu Persleri yendi, Darius kaçtı, annesi, karısı ve çocuklarını kampa bıraktı. Makedonlar onları yakaladı, İskender onlara saygılı davrandı.

Bu savaşlardan sonra İskender güneyi alır, Fenike, Filistin ve Mısır’ı ele geçirir.

Pers devletinin ve Darius’un sonu (MÖ 331)

40.000 piyade ve 7.000 süvari ile İskender Dicle Nehri’ni geçti ve Hawgamels’a  yerleşti, burada   Darius büyük bir ordu ile onu bekliyordu. Ve yine Makedonların cesareti ve İskender’in stratejisi zafer kazandı. Büyük İran ordusu yenildi ve kaçtı. Pers gücü sona erdi.

Büyük İskender’in ölümü 

Büyük İskender son nefesini MÖ 323’te Babil’de aldı. Eski tarihçi Diodorus’a göre, her şey İskender bir gece ziyafetinde çok fazla seyreltilmemiş şarap içtiğinde başladı ve yakında hastalandı.  Baş  dönmesi, yüksek ateş,   vücudunda şiddetli ağrılar, bulantı ve şiddetli kas güçsüzlüğü başladı ve 12 gün sonra felçli bir durum geldi: ne konuşabildi ne de hareket edebildi. Sadece 32 yaşında olan İskender öldü.

Büyük İskender

İskender savaşçı kişiliğinin yanında, almış olduğu eğitimler sayesinde, doğru kararlar vermiş ve zamanında uygulayarak başarıyı elde etmiştir.

İskenderin Coğrafya bilgisi çok iyidi ve o bunu çok iyi kullandı.

Tarihte bu kadar büyük bir kültürel değişimi sağlamış ender liderlerdendir. Durumu başka bir açıdan değerlendirirsek aslında kendisi büyük bir Filzoftur.